“YERLİ MÜŞTERİYE 3 LİRA, YABANCIYA 10 LİRA OLMAZ”

Trabzon Üniversitesi Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu’nun Sektör-Üniversite Buluşmaları etkinlikleri çerçevesinde “Turizmde Güncel Sorunlar ve İstihdam” konulu bir panel düzenlendi. Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Emrah Ağın moderatörlüğünde gerçekleştirilen programda sektör temsilcisi olarak Ali Osman Ulusoy Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ahsen Aydın öğrencilerle buluştu. Aydın, turizm alanındaki soruları cevaplarken “Trabzon’da sektörün kalifiye eleman ihtiyacı var. Avantaj olarak gösterilebilecek belli standartlara sahibiz ama firma olarak 1 aydan beri stajyer bulamadık. Ayrıca kendi insanımıza 3 liraya sattığımız ürünü turiste 10 liraya satalım şeklindeki olguyu ortadan kaldırmak için yöneticilerimizden net duruş bekliyoruz, aksi halde turist değil Trabzon kaybedecek” dedi.

HERKES YÜKSEKTEN BAŞLAMAK İSTİYOR

500’ü aşkın çalışan istihdam ettiklerini belirten Ahsen Aydın, “Ailelerimizi de sayarsak istihdam yönünden 3 bin kişinin ekonomik hayatına dolaylı olarak dokunuyoruz. Trabzon güçlü turizm potansiyeline sahip şehirler arasında ama turistleri buradan kaçırıyoruz. Önce şehrimizin değerini bilmemiz şart. Turizm sektörü yönünden İstanbul ya da Antalya’da çalışmak isteyebilirsiniz ama oralara gittiğinizde turist gibi yaşamayacağınızı bilin. Ben 10 yıl Amerika’da yaşadım, kalamadığım için döndüm. Haftada iki gün Tiflis uçak seferleri başladıktan sonra oraya gittik; orada konuşulan dil üzerinden verilen duyguyu anlayamadım. Gürcüce bilseydim bunu çok daha iyi anlayabilirdim.  Turizm için değil faaliyet gösterdiğimiz her sektörde istihdam sorunumuz var. Şoför de muhasebeci de istihdam edemiyoruz; herkes yüksekten başlamak istiyor. Direkt müdür olmak istiyorlar. Sistemli çalışırsa iki üç dili olursa, ikinci üniversiteyi okursa, lisansüstü eğitimi alırsa muhakkak başarır” dedi.

3 LİRALIK ÜRÜNÜ 10 LİRAYA SATMAYALIM

Her aşamada eğitimli insan çalıştırma taraftarı olduklarını belirterek öğrencilerin mesleki donanım ve formasyona önem vermesini öneren Aydın şöyle devam etti: “Benim turizmde çalışmasını istediğim insan Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu mezunu olması gerekir. Beni en yetkili kişiler dahi arayıp birini firmaya almam için gönderse onu işe almam. Direkt insan kaynaklarına yönlendiririm. Adama göre iş değil, işe göre adam felsefemiz var. Kadın-erkek çalışan yönünden bir ayrımımız yok. Kadın her yerde olabilir. Mercedes-Benz firmamızın teknik ve mekanik bölümünde kadın usta yetiştiriyoruz. Bizim işimiz taşımacılık. Otel veya restoran gibi işler bize soruluyor. Uçak işine girdikten sonra portföyümüz genişledi. Tur toptancılığı yapmıyoruz. Şehrin büyük paydaşlarının bir araya gelip sert sınırlar koymaları lazım. Turist ise her yerden gelen insan turisttir. Önce Trabzon’un yapısını değiştirmek lazım. Kendi insanımıza 3 liraya sattığımız bir ürünü turiste 10 liraya satalım şeklinde bir olgu var. Bunu ortadan kaldırmak için yöneticilerimizin net duruş sergilemesini bekliyoruz.”

OLDUĞUNUZ YERİ KALKINDIRMALISINIZ

Aydın, öğrencilere tavsiyeler verirken hayatın güçlüklerine işaret ettikten sonra “Asla pes etmeyin. Pandemi, ekonomik krizler, çalkantılar veya beklentiler sizi yıldırmasın. Mecburen bu bölüme girerek okuyanlar varsa bence değiştirsin. İstediğiniz işi yapın. Mutlu olarak çalışın. O zaman başarırsınız. Yurtdışına ya da şehirdışına çıkmaktan ziyade olduğunuz yeri kalkındırın. Firma olarak stajyerlerimizle birlikte çalışıyoruz. 1aydan beri aday değerlendiriyoruz, ama bulamadık. Ya saatini ya maaşını beğenmiyor ya da öğle arasının az olduğunu söyleyerek istemiyorlar. Bir yerden başlamak gerekir. Sektör temsilcileri olarak en dipten başlayın demiyoruz, avantaj olarak gösterilebilecek belli standartlarımız var ama firma olarak 1 aydan beri stajyer bulamadık. Tecrübeniz olmaması bir anlamda iyidir. Böyle bir çalışanı yetiştirmek çok daha doğru olur. İş görüşmelerinde tecrübenizin olmadığını söylemekten çekinmeyin. Biz aramıza katacağımız arkadaşlarımızla staj aşamasından sonra da birlikte çalışabiliriz. Tecrübesiz bir eleman bize çalışma garantisi verirse iki aylık deneme süresi verebiliyoruz. Elinde sürekli telefon olup müşteri ile ilgilenmeyen, bilgisayara bakamayan bir insanın geleceğinin olmayacağı belli. Biz ışık alırsak peşinizi bırakmayız; çünkü sektörde gerçekten de eleman kıtlığı var” diye konuştu.

YAPAY ZEKAYI KULLANMIYORUZ; ÇÜNKÜ…

Üç nesildir turizm sektöründe olan bir ailenin temsilcisi olarak öğrencilerin sorularını cevaplayan Aydın, vazgeçilmezlerinin ‘disiplin’ olduğunu belirtti. Kalifiye eleman olduktan sonra iş bulamamak gibi bir durumun söz konusu olamayacağını anlatan Aydın, “Trabzon turizm sektörlerinde büyük bir boşluk var. İnsanlar her şeyi öğrendiler, insanlar aldığı hizmeti, servisi her şeyi değerlendirebiliyor. Yetişmiş bir öğrenci, iyi bir eleman Trabzon’un her yerinde iş bulabilir. Önce şehrinizde tutunmayı düşünmelisiniz. Ben yapay zekayı ve Z kuşağını tanımıyorum. Bunlar üretilmiş şeyler. Dünya çok acımasız ve sert. Biz çocukları korudukça maalesef çocuklarla aramızdaki bağımız kopuyor. Yapay zekayı benimsemiyoruz. Çok kolay kabulleneceğimizi de düşünmüyorum. Yapay zekanın ömrünün uzun olacağını zannetmiyorum. Balon gibi patlayacağını düşünüyorum. Kendimizi gerçek hayatla formüle etmek durumundayız” ifadelerini kullandı.

AĞIN: ÖNCELİĞİMİZ DİL EĞİTİMİ OLMALI

Öğretim Görevlimiz Emrah Ağın turizmde mevcut potansiyeli harekete geçirebilirsek dünya üçüncüsü olabileceğimizi belirterek, “Ülkemizde 1 milyon 200 bin turizm çalışanı var. Buna rağmen sektörde sürekli bir istihdam probleminden söz ediyoruz. Her sektörde uzmanlaşma sağlanmasını istiyoruz. Turizmde kilit nokta yabancı dildir. Fakülte olalım diyoruz, dil hazırlık sınıfları koymak istiyoruz ama yabancı dile önem vermiyoruz. Bütün öğrencilerimiz ortalama 350-400 İngilizce kelime yazabiliyor. O zaman bu dili konuşabilirler. Dil problemi aşıldığında buradan alacakları diploma ile iş sahibi olabilirler. 2 yıllık okulda okuyorlar ama bu belge ile milyonları geçebilirler. Trabzon Turizm Haritası büyük zorluklarla hazırlanarak tanıtıldı. Eğitim kurumları tek başına bir şey kazandıramaz. Sektörel zenginliğe de önem veriyoruz” dedi.

Ulusoy Şirketler Grubu ve Ulutur çalışanları ile meslek yüksekokulu hocalar ve öğrenciler programa yoğun ilgi gösterdi. Bölgede halihazırda 5 yıldızlı 13 otel bulunduğu, 500 kadar TURSAB belgeli firmanın faaliyet gösterdiği belirtildi. Program sonunda Meslek Yüksekokul Müdürü Prof. Dr. Melike Kurtaran Çelik katılımcılara teşekkür etti. Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Esra Bulut tarafından Ahsen Aydın’a teşekkür belgesi takdim edildi.