Yazıcı:Ramazanda Alışveriş Yaparken Dikkat?

Aksi takdirde sağlığımızı tehlikeye atılabilir, satın aldığımız ürünlere ederinden fazla ücret ödenmiş olabiliriz. Yoğun olarak  alışverişler yaptığımız dönemlerde bazı noktalara dikkat ederek bu olumsuzluklardan da kurtulabiliriz.

Gıda ürünlerini, özellikle hayvansal ürünleri ( et ve etürünleri, süt ve süt ürünlerini ) ucuza alalım derken sağlığımızı tehlikeye de atmayalım. Uygun koşullarda tek bir bakteriden sadece 7 saat sonra 2 milyon  bakteri üreyebilir. İçinde bulunduğumuz bugünkü sıcaklıklar  ve nem oranı sözü edilen bakteriler için uygun koşululları oluşturmaktadır.  Bu nedenle sağlığımızın için, gıda alış verişlerimizde özellikle hayvanasal ürüleri satın alırken ucuz olduğuna değil, sağlıklı ve güvenilir olmasına dikkat etmemiz gerekmektedir.

Satın alınacak ürünlerin üzerinde etiket olmalı ve bu etiket Gıda Tarım ve Haynacılık Bakanlığınca verilen onay numarası veya ithal ürünse ithal izni,tarihi ve numarası olmalıdır. Ürünlerin ambalajları  delik, şişmiş, paslı, kırık, ezik vs. olmamalıdır. Yine ürünlerin son tüketim tarihi ve raf ömrü ambalaj üzerinde yazılı olmalı ve etiketinde belirtilen  muhafaza şartlarında satışa sunulmuş olduğuna dikkat edilmelidir. Özellikle soğukta muhafaza edilmesi gereken veya dondurulmuş hayvansal ürünler, gerekli muhafaza şartları sağlanan satış yerlerden alınmalıdır. Soğukta muhafazası gereken bir gıdanın soğuk olmadığını hissederseniz almayınız. Varsa soğutucu ve donduruculardaki sıcaklık ölçerlerini kontrol ediniz. Süt ve süt ürünleri 4, et, balık ve tavuk 2, dondurulmuş gıdalar da eksi 18 derece ve altında muhafaza edilmelidir. Son kullanma tarihi kontrol edilmeli, soğuk muhafazada, ambalaj üzerinde yer alan saklama sıcaklıklarına uyulup uyulmadığına bakılmalıdır. Ucuz olan ve çocukların çok tükettiği yumurtaların da abalaj ve etiket şartlarında olmasına dikkat edilmeli ve semt pazarlarından alınan yumurtalar ve diğer gıdalarda hassas davranılmalıdır.

Dondurulmuş gıdaları alışverişimizin en sonunda alıp, kısa sürede eve dönüp, aynı şartlarda muhafaza etmeliyiz. Uzun süren  alışverişte, ilk olarak alınan dondurulmuş gıdalar daha marketten çıkmadan veya   alınan  araç içerisinde, yüksek ısı şartlarında bekletilen gıdalar çözülebilmekte ve bu tür küçük ihmaller bazen gıda zehirlenmelerine sebep olabilmektedir.

Teşhir alanları ve rafların ürünün görünümünü farklı göstermek ve tüketiciyi yanıltmak  amacıyla  değişik renklerde yapılan aydınlatmalarına  dikkat edilmelidir. Örneğin bu amaçla et satış reyonlarında kırmızı, balık satış noktalarında beyaz ışık  kullanılır. Parlak kırmızı renk, sığır etinin tazeliğin gösterir ancak bu tek başına etin güvenli olduğunu göstermez. Güvenli et,  bakanlıktan ruhsatlı mezbahanede veteriner hekim kontrolünde kesilen, üzerinde resmi damgası olan, uygun şartlarda nakledilen ve muhafaza edilen, ruhsatlı parçalama veya işleme tesislerinde yada ruhsatlı kasap işletmesinde işlenen ettir. Ayrıca Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Et ve Et Ürünleri Tebliğinde yapmış olduğu değişiklikle kasap, market v.b parakende işletmelerinde  parça kanatlı etlerinin dökme satışı ve bu işletmelerde fermente sucuk, pastırma ile yine bu işletmelerde  önceden çekilmiş ve  paketlenmiş günlük kıyma satışını yasaklamıştır. Ruhsatlı iş yerleri dahi olsa dökme olarak tabir edilen tavuk eti satışları yasaktır ve kesinlikle uzak durulmalıdır. Daha önceden hazırlanmış kıymalar da satın alınmamalıdır. Balıklar, balıkhaneden veya ruhsatlı satış noktalarından alınmalıdır.

Balık ya taze yada donmuş olarak alınır. Donmuş ve  soğuk muhafazada olması gereken donmuş balıkların çözdürülerek taze diye satışa sunulabildiği unutulmamalıdır. Sokakta veya cami önlerinde  seyyar olarak satılan gıdalar (sucuk,peynir, bal vs) ve  donmuş balıkların satın alınmasında risk büyüktür. Soğuk muhafazası gerekirken piyasa değerinin çok altında ve sokakta seyyar satıcılar tarafından satılan gıdalardan (sucuk, pastırma, peynir vs) uzak durulmalıdır.

Ramazan ayında mümkün ise iftar saatlerine yakın alışverişten kaçınmalı ve önceden belirlediğimiz alışveriş listemize göre ihtiyaçlarımızı almalıyız. Aksi taktirde açken yapılan alışverişlerde ihtiyacımızdan fazla gıdaları da satın alarabilirlir.

Gıda ürünleri ile ilgili sorun ve şikayetlerinizi de Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Alo 174 hattına bildirebilirsiniz. Şunu da unutmayalım en iyi denetçi, bilinçli tüketicidir.

Ramazanın ayının sağlık ve huzurlu geçirilmesini temenni ediyorum.

Vet. Hekim Sebahattin YAZICI

Tarımsal Hizmetler Müdürü