Kriz Avrupa’da zammı Türkiye’de

Krizden etkilenen AB üyeleri yaralarını sarmak için benzin ve motorinin vergisini sırasıyla 70 ve 53 kuruş artırırken, krizin uğramadığı Türkiye her iki akaryakıt türünde de 78 kuruşluk vergi artışına gitti.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) hazırladığı Petrol Raporu’nda yer alan verilere göre akaryakıt ürünlerinin ÖTV’sine geçtiğimiz eylül ayında yapılan zam, krizle boğuşan 4 AB ülkesi (Yunanistan, İspanya, İtalya ve Fransa) ile Türkiye arasındaki akaryakıt fiyatları arasındaki dengeyi iyice bozdu.

ÖTV’ye yapılan zamdan önce benzin içerisindeki KDV ve ÖTV’nin toplam vergi yükü Türkiye’de yüzde 56,3 iken, zammın ardından yük yüzde 62,7’ye yükseldi. Aynı tarihler arasında söz konusu AB ülkelerinde benzin üzerindeki vergi yükü ise yüzde 53’ten sadece yüzde 55,6’ya çıktı.

Motorinde yüksek

Motorinde ise makas daha da açıldı. Motorindeki vergi yükü Türkiye’de yüzde 48,2’den yüzde 53,3’e çıkarken, AB üyesi 4 ülkede yüzde 46,3’ten yüzde 46,5’e geldi.

Zamdan önce Türkiye’de yaşayan vatandaşlar krizdeki 4 AB ülkesine göre 1 litre benzinde 66 kuruş daha fazla vergi ödüyordu. Zamla birlikte benzine ödediğimiz vergi farkı 89 kuruşa yükseldi. Motorinde ise fark 34 kuruştan 76 kuruşa çıktı.

Vergi yükümüz çok

EPDK raporu üzerinden yapılan analizlere göre ayrıca kriz öncesinde Türkiye ile 25 AB ülkesindeki ortalama benzin fiyatları içerisindeki vergi yükü arasında 70 kuruş fark varken, kriz sonrasında bu fark 78 kuruşa çıktı. Motorindeki fark da 36 kuruştan 61 kuruşa yükseldi.

Benzin fiyatı 10 kuruş arttı

Benzinin litre fiyatına bugünden geçerli olmak üzere 95 oktanda 9 kuruş, 97 oktanda ise 10 kuruşluk zam yapıldı. Alınan bilgiye göre yapılan zamlar uluslararası piyasalardaki ürün fiyatlarındaki artıştan kaynaklanıyor.

AB vergiyi düşük tuttu

EPDK’nın raporları üzerinden yapılan karşılaştırmalarda da çarpıcı sonuçlar var. Küresel kriz öncesi; 25 Ağustos 2008’de 25 AB ülkesinde 1 litre benzine 1,40 lira, motorine ise 1,10 lira vergi ödeniyordu.

EPDK’nın rapor yazdığı 2 Kasım 2012’de ise vergi yükü benzinde 2,10 lira, motorinde de 1,63 liraya çıktı. Dolayısıyla AB ülkeleri, krizden bu yana benzine 70, motorine de 53 kuruş zam yaptı.

Türkiye de ise 1 litre benzinden kriz öncesinde 2,10 lira alınırken, 2 Kasım 2012 itibariyle bu vergi 2,88 liraya çıktı. Motorindeki vergi ise krizde 1,46 liradan 2,24’e ulaştı. Kriz öncesi ve sonrasında Türkiye benzinin vergisini 78 kuruş, motorinin vergisini de yine 78 kuruş artırdı